Semavercilerin bulunduÄŸu tarihi bedestandan detay<br />-Semaverlerden detay<br />-Yassı semaver yapan son ustalar ile röportaj<br />-Yassı semaverden detay<br />-DiÄŸer semaverciler ile röportaj<br />-Vezirköprü Belediye BaÅŸkanı Ä°brahim Sadık Edis ile röportaj<br><br>( SAMSUN -ÖZEL) CoÄŸrafi iÅŸaretli "yassı semaveri" yapan sadece 2 usta kaldı- Vezirköprü semaverini yapan son 2 usta teknolojiyle savaşıyor- Suyu 10 dakikada kaynatıyor, çayı çok daha lezzetli oluyor SAMSUN <br /><br /> - Samsun’un Vezirköprü ilçesinde ilçeye özgü, tescilli ve ÅŸehrin simgesi haline gelen "yassı semaveri" yapan sadece 2 usta kaldı. Ustalar, günde yaptıkları beÅŸer semaver ile mesleÄŸin yok olmaması için teknolojiye direniyor. Türkler binlerce yıldır çeÅŸitli ot ve aÄŸaç yapraklarından kimi zaman sütle kimi zaman baÅŸka çeÅŸniler de katarak ama özellikle suda kaynatarak elde ettikleri çayı içiyorlardı. Çay kültürünün ayrılmaz bir parçası haline dönüÅŸen semaver ise 18. yüzyıldan itibaren görülmeye baÅŸlandı. Semaver, Anadolu’ya göç eden Tatarlar sayesinde de özellikle Vezirköprü ve Havza civarında kendine yeni bir vatan edinmiÅŸ oldu. Vezirköprü'de semaverler yassı tip olarak yapılıyor. Yuvarlak tipli semaverler ise Rus tipi semaver olarak biliniyor. Semavercilerin el iÅŸi ve göz nuruyla ince ince iÅŸlediÄŸi semaverler daha çok galvanizli sac, bakır ve pirinçten üretiliyor. Ancak ilçede bir zamanlar onlarca olan semaver ustası günümüzde sadece 2 tane kaldı. Bir kültürün son üreticileri, makineleÅŸmeye geçilmediÄŸi takdirde teknolojiye yenik düÅŸeceklerini söylediler. “Teknolojiye yenik düÅŸüyoruz, biz de semaver yapımını bırakınca bu iÅŸ bitecek” 20 yıldır Vezirköprü’ye özgü semaver üreten 2 ustadan biri olan 35 yaşındaki Sebahattin AktaÅŸ, “Vezirköprü semaveri, diÄŸer semaverlerden farklı olarak yuvarlak deÄŸil, yassıdır. Kalaycı sazdan yapılır, çabuk kaynar, hafiftir ve taşıması kolaydır. Tamamen el iÅŸçiliÄŸiyle yapılıyor. Semaver, kalaydan yapıldığı için suyun kirecini alarak suyu yumuÅŸatır. Kalayın kokusu da suya geçtiÄŸinden diÄŸer semaverlere nazaran yüzde 80 oranında daha lezzetli çay yapılır. VatandaÅŸlar, bu semaveri içinde su bırakıldığında çabuk eskidiÄŸi için pek tercih etmiyor. Çelik ve uzun ömürlü olan yuvarlak semaveri daha çok tercih ediyorlar. Ama lezzetli çay içmek isteyenler bu semaveri tercih ederler. Yassı semaverde su kaynama vakti 10 dakikayı geçmez. Vezirköprü semaveri yassı olduÄŸundan suyu eÅŸit ÅŸekilde gövdeye dağıtıyor, bacası alt taraftan ucuna doÄŸru daraldığı için de suyun çabuk kaynamasını saÄŸlıyor. DiÄŸer yuvarlak semaverler ise ortalama 25 dakikada kaynıyor. Vezirköprü semaverini yapan sadece 2 usta kaldık. Önceden 35 usta vardı. Ustaların çoÄŸu emekli oldu ya da rahmetli oldu. Bu semaver 30’dan fazla parçadan yapılıp, tamamen el iÅŸçiliÄŸi olduÄŸu için çırak da yetiÅŸmiyor. Bizden baÅŸka usta yok. Biz de çok fazla bir hizmet veremiyoruz. Günde 5 semaver anca yapabiliyoruz. Meslek bitmek üzere. DiÄŸer zanaat dallarında da durum böyle. Teknolojiye yenik düÅŸüyoruz. Biz de semaver yapımını bırakınca bu iÅŸ bitecek” dedi.<br/> “Vezirköprü yassı semaverinin devamı için makineleÅŸme ÅŸart” Yassı semaver kültürünün devam için makineleÅŸmenin ÅŸart olduÄŸunu belirten Vezirköprü Belediye BaÅŸkanı Ä°brahim Sadık Edis, “Önceden Vezirköprü Bedesteni’nde herkes Vezirköprü yassı semaveri yapıyordu. El imalatı olduÄŸu için insanlar bunları imal etmede zorlanıyorlardı. Bunun için makineleÅŸme gerekiyor. DiÄŸer yuvarlak semaverlerde makineleÅŸme gerçekleÅŸti. Ä°nÅŸallah ilerleyen günlerde bu Ortak Kullanım Atölyesini kurup, makineleÅŸmeyi de ilçemize kazandırmak istiyoruz. Bir semaver ustası akÅŸama kadar çalışsa 5 adet semaver anca imal ediyor. Bunu makineleÅŸtirebilirsek, günlük 200’e yakın semaveri imal edebiliriz. Bugün 5 semaveri parayla sattığınız zaman zaten maliyeti, malzeme bedeli, iÅŸçiliÄŸini düÅŸündüÄŸünüzde ekonomik olarak bir sonuç ortaya çıkmıyor. Ama makineleÅŸip, insanların kullanımına daha seri bir ÅŸekilde sunduÄŸunuz zaman hem insanların kullanımı çoÄŸalır hem de ekonomik olarak ilçe halkımız daha güçlü hale gelir” diye konuÅŸtu.<br/> Yüzde 80’i semaver satıcısından oluÅŸan tarihi bedestendeki esnaflar yassı semaverin neslinin tükenme noktasında olduÄŸunu ifade ederek, üretim yapan son 2 ustanın da günde 5 tane semaver yapabildiÄŸini söylediler. Vezirköprü yassı semaveri 299 sayılı kararla mahreç türünde coÄŸrafi iÅŸaret olarak tescillenmiÅŸti.<br><br>http://beyazgazete.com/video/webtv/guncel-1/cografi-isaretli-yassi-semaveri-yapan-sadece-2-usta-kaldi-731289.html</a>
